Wat is Realisme kunst nou eigenlijk?
De kunststijl Realisme, een beschrijving van de kunststijl Realisme aan de hand van voorbeelden en kenmerken.
Je hebt het vast wel eens gehad, dat je een ouder persoon iets moet uitleggen over een app of het gebruik van internet. Dat ‘met je tijd mee gaan’ is precies wat de Franse kunstenaars voor ogen hadden in het midden van de 19e eeuw (rond 1850 dus): Niet naar het verleden kijken of daarin blijven hangen, maar juist de huidige situatie onder ogen zien en dat omzetten naar een kunstwerk. Dat klinkt nu misschien niet zo vernieuwend meer, maar het was destijds niet anders geweest dan dat mensen gewend waren aan hiërarchie en bepaalde normen en waarden, zoals de overtuigingen en levenswijze binnen het christendom. Kunst waarin eerder Bijbelverhalen, oorlogstaferelen of familieleden van Adel werden afgebeeld, veranderde de onderwerpen naar hele dagelijkse taferelen. Dit wordt ook wel de ‘maatschappelijke werkelijkheid’ genoemd, dus dat wat om je heen gebeurd of thema’s die op dat moment een rol spelen in de maatschappij. Mede door de Franse revolutie was er meer zeggenschap en ruimte voor iedereen (vrijheid en gelijkheid), zo ook voor de kunstenaar. De eerste werken waren nog steeds waarheidsgetrouw geschilderd of gebeeldhouwd, maar nu met andere onderwerpen die kunstenaars zelf kozen. De ‘gewone hardwerkende arbeider’ bijvoorbeeld, werd voor het eerst geschilderd. Later ontwikkelde de kunst zich meer naar een vorm waarin de kunstenaar deze ‘waarheid’ van het tafereel invulde op basis van zijn gevoel. Dat betekent dat het kan zijn dat een kleur of vorm werd aangepast, zodat de emotie die eronder ligt, beter benadrukt wordt. We hebben het dan over de abstracte kunststijlen en het impressionisme!
Je ziet dat Europese kunstenaars binnen het realisme, onderwerpen zoeken die niet zo vaak geschilderd zijn, terwijl het in Amerika nieuw was dat de natuur überhaupt geschilderd werd. De Amerikanen trokken het motto van de Fransen door naar ‘met je land meegaan’. Na de Amerikaanse burgeroorlog was de natuur een waardevol overblijfsel. Ook maakten Amerikaanse kunstenaars aanzienlijk groter werk. ‘De Regentijd’ van Frederick Edwin Church is hier een goed voorbeeld van; dit werk heeft een formaat van 1,42 bij 2,14 meter.
De kunststijl realisme is een stroming die is ontstaan in de vroege 19e eeuw en ontwikkelde zich zowel in de beeldende kunst als in de literatuur en het theater. Het realisme werd gezien als tegenreactie op de romantiek en classicisme. Veel schilders keerden zich af van de overdrevenheid en de afstandelijkheid van die kunststijlen. Zij zochten naar meer aansluiting met de werkelijkheid. Het vastleggen van alledaagse gebeurtenissen ligt absoluut ten grondslag van het realisme. Met de opkomst van de stroming van deze kunststijl lag de nadruk op het niet geïdealiseerde beeld. Ofwel: datgene dat echt is, in tegenstelling tot de verheerlijking of het opschonen van bepaalde taferelen. Fundamentele voorbeelden van realistische kunstwerken zijn bijvoorbeeld schilderen van mensen die aan het werk zijn op het land. Of het alledaagse samenzijn van mensen, bijvoorbeeld rond de eettafel. Het realisme kende zowel liefhebbers als critici die het werk zelfs lelijk vonden. De stijl riep om die reden ook de nodige weerstand op.
Kenmerken Realisme:
- Realistisch
- Vaak de gewone mens/gewone handelingen/werkzaamheden die worden afgebeeld.
- Kleuren zijn op basis van de werkelijkheid.
- Heel netjes/keurig geschilderd: Weinig penseelstreken, subtiele kleurovergangen en details.